Koronavirüse Karşı Alınan Önlemlerin Kapsamının Genişletilmesi İçin Çağrımızdır!

Çin, İran ve İtalya başta olmak üzere dünyanın pek çok ülkesinde ölümler yaşanmasına yol açan, dalga dalga dünyanın pek çok ülkesine yayılmış olan koronavirüs ne yazık ki ülkemize de sıçramıştır. Sağlık Bakanı üç gün önce bir vatandaşımızın virüse yakalandığını resmi olarak açıklamıştır. Yine Sağlık Bakanı tarafından dün arka arkaya yapılan açıklamalara göre ise Türkiye’de koronavirüs tespit edilen vaka sayısı 5’e yükselmiştir.

Dün Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı tarafından açıklanan ek tedbirlerle birlikte bugüne kadar Koronavirüs tehdidine karşı alınan önlemler halkımızın sağlığının güvence altına alınması açısından önemli adımlardır. Her şeyden önce iktidarın ve Sağlık Bakanlığı başta olmak üzere bakanlıkların virüs ülkemize girmeden önce kreşlerin kapatılması, okulların tatil edilmesi, koronavirüs testi yapılan hastanelerin sayısının artırılması gibi tedbirlerin alınmasını küçümseyen tutumlarına son vermesi, sürece daha ciddiyetle yaklaşarak ölümcül virüse karşı alınan tedbirleri artırması umut vericidir.

Öte yandan bir iki gün içersinde ülkemizdeki vaka sayısının beşe yükselmesi ölümcül virüse karşı alınan tedbirlerin kapsamının daha da genişletilerek sürdürülmesi gerektiğini, aksi durumun tehdidinin boyutlanması ihtimalini artıracağını göstermektedir.

 Bu nedenle koronavirüsün ülkemize girişi ile birlikte büyüyen tehdidin kontrol altına alınabilmesi için; halkın sağlığını ve güvenliğini korumakla görevli iktidarın ve bakanlıkların konunun uzmanları ve sağlık örgütleri ile el ele vererek alınan tedbirlerin kapsamını genişletmesinin, süreci daha şeffaf bir şekilde yürütmesinin, kamuoyunu doğru bilgilendirilmesinin çok daha önemli hale geldiğinin altını kalın çizgilerle çizmekte fayda görüyoruz.

Bilindiği üzere Dünya Sağlık Örgütü, Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu, sağlık örgütleri ve konun uzmanları koronavirüse karşı alınacak temel önlemlerin, kişisel temizlik, hijyen, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi için düzenli ve dengeli beslenme olduğu konusunda ortaklaşmaktadır. Bu noktada düzenli ve dengeli beslenmenin yani bağışıklık dostu besinler tüketmenin temizlik ve hijyen kadar anahtar rol oynadığı görülmektedir.

Ancak ne yazık ki açlık sınırının 2 bin beş yüz TL’ye dayandığı günümüz koşullarında başta dar gelirliler, asgari ücretliler, emekliler, işçilerin ve kamu emekçilerinin önemli bir bölümünü de içeren milyonlarca insanımız sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmek için gerekli gelirden mahrumdur.

Rekor üstüne rekor kıran gıda enflasyonu, peş peşe gelen zamlarla artan hayat pahalılığı halkın sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenmesinin önündeki en önemli engel olmaya devam etmektedir. Milyonlarca insanımız kırmızı et, balık, hindi, yumurta, bal, süt ürünleri,  taze meyve ve sebze gibi sağlıklı ve dengeli beslenmede önemli rolü olan ürünlere yönelik harcamalarını en asgari seviyeye çekmiş bulunmaktadır.

Bu nedenle koronavirüsün tehdit ettiği en önemli risk grupları sadece kronik hastalıkları-rahatsızlıkları olanlardan, belirli yaşın üzerinde olanlardan ibaret değildir. En dezavantajlı gruplara sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenmekten uzak açlık sınırı altında bir yaşama itilen milyonlarca dar gelirli, asgari ücretli, emekli, işçi ve kamu emekçisi de girmektedir.

Tüm bunlar yetmezmiş gibi kimi açgözlülerin koronavirüs tehdidini halkın cebine, emekçilerin işine göz koymanın fırsatına çevirmesi yaşanan sorunları daha da artırmıştır.

Virüsten korunmak için kullanılması gereken sabun, kolonya, maske, dezenfekte edici maddelerin yanı sıra özellikle bakliyat ürünlerinin fiyatlarında anormal derecede artışlar yapılmış, bazı malzemeler kara borsada el altından satılır hale gelmiştir.

Yine özel sektörde pek çok işverenin işçilere yönelik ücretsiz izin dayatmaları, tazminatsız işten çıkarma tehditleri artmış bulunmaktadır. Virüs tehdidine yönelik önlemler kapsamında kreşlerin kapatılması üzerine buralardaki sözleşmeli çalışanların işlerine son verilmesi gibi emek karşıtı uygulamalarda da artış yaşandığı görülmektedir.

Yaşanan bu gelişmeler karşısında koronavirüs tehdidine karşı alınacak önemlerin kapsamının genişletilmesine ilişkin temel önerilerimizi sıralayacak olursak:

• Öncelikle Tüm Riskli-Dezavantajlı Kesimleri Önlemlerin Kapsamı Genişletilmelidir.

Bu kapsamda;

• Temel tüketim maddelerine, özellikle gıda ürünlerine yapılan zamlar geri çekilmelidir.
• Virüsten koruyucu ürün ve malzemelerin (maske, kolonya, sıvı sabun vb) başta dar gelirliler olmak üzere halka ücretsiz dağıtımı yapılmalıdır.
• Koronavirüs tehdidini ceplerini doldurmanın, emekçilerin haklarını budamanın fırsatı haline getirenlere göz yumulmamalı, denetimler artırılmalıdır. Halkın sağlığı ile oynayanlara ve emek düşmanlarına en ağır cezalar verilmelidir.
• Dar gelirlilerin, asgari ücretlilerin, emekliklerin, işçilerin, kamu emekçilerinin gelirleri insanca yaşamlarına yetecek bir seviyeye çekilmelidir.
• Virüsten korunmak için önelcikle temizlik, hijyen ve ısınma koşullarının yerine getirilmesi gerektiği bilinmektedir. Bu nedenle tehlike ortadan kaldırılıncaya kadar tüm dar gelirli kesimlerin su, elektrik, doğalgaz ihtiyacı devlet tarafından karşılanmalıdır.
• Yurttaşların Toplu Bulunduğu Yerlerdeki Önlemler Artırılmalıdır.
• Halkın, yurttaşların toplu bulunduğu yerlerde-mekânlarda, (AVM’ler, ulaşım araçları, terminaller, garlar, ulaşım vasıtalarının mola verdiği tesisler, ibadethaneler, adliyeler vb.) derhal yoğunluğu azaltıcı önemler alınmalıdır. Söz konusu yerlerde- mekânlarda hijyenin sağlanması başta olmak üzere virüsten koruyucu önlemler vakit kaybetmeksizin artırılmalıdır.

• Söz konusu yerlerde çalışanlara yönelik olarak herhangi bir hak kaybına yol açmaksızın yarı zamanlı çalışma, vardiyalı çalışma gibi, ücretli izin gibi uygulamalar hayata geçirilmelidir.

• Özellikle yaşlı vatandaşlarımızın, emeklilerimizin elektrik, su, doğalgaz, telefon faturalarının ödemelerini, maaş çekme ve para gönderme işlemelerini PTT’lere ve Bankalara giderek yaptığı bilinmektedir. Söz konusu vatandaşlarımızın en önemli risk grubunda olduğu gözetilerek durum normalleşinceye kadar fatura ödenmeleri ertelenmelidir.

• Kamusal Hizmetlerin Etkin Verilmesine ve Kamu Emekçilerini Korumaya Yönelik Önlemler Artırılmalıdır.

Çalışanların toplu olarak bulunduğu tüm işyerleri gibi halka kamu hizmetlerinin verildiği işyerlerinde de alınan önlemlerin kapsamı genişletilmelidir.

Bu kapsamda öncelikle;

• Sağlık emekçilerinin virüsten korunmasına yönelik önemler artırılmalı,  sağlık emekçilerinin eldiven ve maske gibi en çok ihtiyaç duyduğu eşyalara ulaşımı konusundaki sıkıntılar derhal ortadan kaldırılmalıdır.

• Başta hastaneler ve sağlık kurumları olmak üzere tüm kamu kurumlarında hem vatandaşları hem de kamu personelinin korunması için acilen hijyenin sağlanmasına yönelik önemler alınarak kalıcı hale getirilmelidir. Hijyene yönelik tüm malzemeler kamu kurum ve kuruşları tarafından temin edilmelidir.

Bilindiği üzere alınan tedbirler kapsamında okul öncesi eğitim kurumları  (kreşler) ve okullar tatil edilmiştir. Buna karşın yukarıda da ifade ettiğimiz üzere, dün akşam saatlerinde Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı tarafından açıklanan ilave tedbirler kapsamında sadece okul öncesi ve ilköğretimde çocuğu bulunan kadın kamu personelinin yıllık izin taleplerinin karşılanmasına yer verilmiştir. Ayrıca bunlardan yıllık izin hakkı bulunmayanlara ise mazeret izinlerinin kullandırılacağı düzenlenmiştir.

Oysa hayatın olağan akşının dışında, olağanüstü bir durum yaşandığı ortadadır.  Bu durumda verilecek izinlerin yıllık izinden sayılması, yıllık izinden düşülmesi, yılık izni olmayanlara ise mazeret izni kullandırılması ayrıca izinlerin sadece okul öncesi ve ilköğretimde çocuğu bulunan kadın kamu personeli ile sınırlandırılması önemli bir eksikliktir.  Nitekim kimi belediyelerin kreşte ilköğretimde çocuğu bulunan çalışanlarına kadın, erkek ayrımı yapmadan idari izin hakkı tanıdığı da kamuoyuna yansımıştır.

• Söz konusu eksikliğin tüm kamuda giderilmesi için eşi ister kamuda ister özel sektörde çalışsın erkek-kadın ayrımı yapılmadan tüm kamu personelini kapsayan, dönüşümlü ücretli ebeveyn izni, herhangi bir hak kaybı yaşanmaksızın, hızlı bir şekilde hayata geçirilmelidir.

• Vakaların Yaşandığı İl Ya Da İller Biran Önce Açıklanmalıdır.

Süreci şeffaflıkla yürüteceğini açıklayan Sağlık Bakanlığı’nın virüs testi pozitif çıkan kişilerin adını açıklamaması elbette ki kişisel güvenlik ve hasta hakları açısından anlaşılabilir bir durumdur. Ancak vakaların yaşandığı ilin ya da illerin açıklanmamasını anlamak mümkün değildir.

İktidarın,  Sağlık Bakanlığı’nın ‘halk paniğe kapılır’ gerekçesi ile vakaların yaşandığı il ya da illeri açıklamadığı düşünülebilir. Oysa bu durumda tüm ülkenin paniğe kapılma ihtimalinin daha fazla artırıldığı görülmelidir. Nitekim şu ana kadar Dünyada virüsün görüldüğü tüm ülkelerin hükümetleri vakaların yaşandığı şehirleri, bölgeleri açıklamıştır. Söz konusu bölgeleri çevreleme, izole etme, kontrol altına alma gibi özel önemler aldığı bilinmektedir. Dolayısıyla ülkemizde de vakaların yaşandığı il ya da iller bir an önce açıklanmalı ve buralardaki koruyucu önlemleri artırmalıdır.

• Koronavirüs Testi Yapabilen Hastanelerin Sayısı Ülke Genelinde Hızla Artırılmalıdır

Ne yazık ki tehlike kapımıza dayanıncaya kadar uzunca bir süre sadece Ankara’da Kovid-19 testi yapılabilmiştir.  Testin yapılabilineceği illere, ilk vakanın görüldüğü günden itibaren İstanbul, Erzurum, Antalya, Bursa, İzmir, Kayseri, Malatya, Adana gibi iller eklenmiştir. Bütün vatandaşlarımızın virüs tehdidine karşı korunması için söz konusu testin tüm ülkede yapılabileceği hastanelerin sayısı hızlı bir şekilde artırılmalıdır.

Kamuoyuna saygı ile duyurulur.

Yürütme Kurulu